شعرهای ساده سیما

مهمترین ویژگی شعرهای سیما یاری سادگی آنهاست. اما مفهوم سادگی، خود مقوله بسیار پیچیده ای است. اگر چه بسیاری از شاعران معاصر این سادگی را هدف خود قرار داده اند، اما کمتر اثری از میان کارهای آنها بعنوان نمونه ای موفق بیاد مانده است. مرز میان سادگی و ابتذال (بمعنی تکراری بودن و توضیح واضحات ) آنقدر باریک است که شاعر یا نویسنده با کوچکترین لغزشی تلاش هایش بی ثمر می ماند در آثار سیما یاری ما شاهد چنین خطائی نیستیم. بگفته صاحب نظران، نگاه دقیق این شاعر هر چند روزمره ترین و عمومی ترین حوادث قابل دسترس همه آدمیان را می بیند،  اما در نحوه بیان و گزینش این صحنه ها چنان تیزبینی بکار می برد که در کمتر اثر ادبی تا به امروز دیده شده است.  مثلا در شعر بسیار کوتاه " سعادت "  دو واژه ابلیس و خیانت این بار معنائی تازه را هوشمندانه بر دوش می کشند.

سعادت

حتی بعد از مرگ

من

اینجا خوشبخت خواهم بود .

اینجا که ما

            به ابلیس

                     خیانت کردیم

                         و به یکدیگر عشق ورزیدیم ...

هر چند این شاعر در هر چهار مجموعه چاپ شده شعرهایش از بکار بردن صنایع لفظی سنتی در شعر اجتناب می کند، اما با درک دستاوردهای جنبش شعر مدرن فارسی، سعی در گسترش این دستاورد ها دارد. در مجموع، سیما یاری را می توان شاعر امپرسیون نامید. اما تصویر لحظه های روزمره او، گویی، بی نهایت را در خود نهفته دارد.

حضور انسان واقعیت فعالی است که در این آثار جلوه گر می شود. بعنوان موجودی که تاثیٍر می گذارد و تاثیر می پذیرد و بنا به این ارتباط است که تعریف می شود و هستی می یابد. یکی از مهمترین آثار این شاعر منظومه "بینایی" در کتاب کلید است که بررسی آن به فرصتی دیگر موکول می شود.

سیما یاری علیرغم جسارت در مظامین بدیع، در عرصه زبان حرکتی محتاطانه (محافظه کارانه) دارد. زبان در این آثار وسیله ارتباط بین مولف و جامعه تلقی شده است و به این دلیل است که از دخل و تصرف های خودسرانه در زبان این شاعر اثری دیده نمی شود.

در این آشفته بازار انواع تجربه های بی ثمر، پروراندن زبان ساده شعری و پافشاری بر آن، کار آسانی نیست. اما باید اذعان کرد که این شاعر بخوبی از عهده این مهم برآمده است.  نگاهی حتی گذرا بر شعرهای سیما یاری، او را بعنوان صدائی تازه و مستقل در شعر فارسی نشان می دهد. این حضور دلنشین بر علاقمندان شعر امروز فارسی مبارک باد.

دکتر عاطفۀ اولیایی استاد ادبیات فارسی :

" مهارتِ سیما یاری در خلق دنیایی است که در آن انسان ها در پی رقابت و اثبات برتری بر یکدیگر نیستند، دنیایی که در آن حتی اشیاء نیز در روابطی انسانی و عاشقانه جان می برند ."

 1382

دکتر تقی پورنامداریان منتقد، پژوهشگر و استاد ادبیات فارسی دانشگاه تهران

"سيما ياری آهنگ و توازن شعرهايش را حفظ مي کند. نگاه دقيقی دارد و با آن که زمينه معنایی بسياری از شعرهای او مسائل عادی زندگی است، توانسته است به زبانی ساده و رسا و مناسب با زمينه های معنایی شعرش دست پيدا کند.

شعرهای سيما ياری مجموعه ای است بسيار متنوع از وصف جلوه های مختلف زندگی که با بيانی قابل توجه و با دقت و ريزبينی به تصوير کشيده شده است، جلوه هائی از زندگی عادی و اشياء و امور آن که پيش از اين به ندرت در قلمرو شعر حضور پيدا کرده اند.

اين آثار از حضور شاعر جسوری با ديد و  زبان مستقل در عرصه شاعری خبر می دهند. "

 منبع: مجله زنان شماره 77

خانم یاری

 به صفحه شما سری زدم. آرامش خاصی در صدای گوینده، نوای موسیقی، و آوای واژه ها وجود دارد اما از سوی دیگر معنی واژه ها و پیام آنها شور دیگری در خواننده (یا شنونده) بر پا میکند. بعبارتی دیگر کارها شما در آن واحد یک سادگی دلپذیر و یک پیچیدگی هشدار دهنده را ادغام میکنند و این تا آنجایی که من میدانم یک ویژگی کم نظیر است.

برایتان آرزوی موفقیت بیشتر و پیروزی دارم

کامران تلطف  

Kamran Talattof, Professor

Dept. of Near Eastern Studies Gender & Women's Studies, Affiliated Second Language Acquisition and Teaching,Affiliated The University of Arizona

یادداشت کوتاهی بر داستانهای کوتاه" قبل از واقعه" اثر سیما یاری.   نجف دریابندری

جایی از قول ازرا پاوند نقل کردم که "نوشته ی خوب خبری است که خبر می ماند." از این لحاظ می توان قبل از واقعه را نوشته ی خوب  دانست. این کتاب شامل هفده داستان کوتاه است . نویسنده در تمام این داستان ها ماجرای نسلی را روایت می کند که در کوران یک دگرگونی اساسی به اصطلاح "آبدیده" می شود یا ناخواسته در مسیر آبدیدگی هولناکی می افتد .روایت ها به گونه ای است که بی تردید خوشایند همه کس نمی توانند بود ما دریافت این نکته را به خوانندگان احتمالی اثر واگذار می کنیم. اما چیزی که در این میان قابل توجه است نثر روایت هاست که به گمان بنده می تواند مورد پسند همگان قرار گیرد زیرا که توانسته است رنگ و بو و صدا و هوا و خواهش های عام انسانی را به خواننده منتقل کند. جایی در داستان "زایمان..." وقتی که شخصیت اصلی  یا  راوی  از حضیض نا امیدی  به ناگاه روشنای جهان دیگری را در خود می یابد تغییر احوال او چنان به دقت و با ظرافت بیان می شود که انسان را به تحسین وا می دارد. در نثر این داستان ها از شلنگ تخته انداختن های زبانی اثری نیست. نویسنده امر نوشتن را چنان مهم تلقی می کند که هر گز کلمات را تنها به قصد نوشتن  و یا با توسل به شگردهای نچسب مد روز حرام نمی کند . روایت های یاری می کوشند آدم های واقعی یک نسل "از خود گذشته" و عاشق خلق را در یک دوره ی واقعی  از تاریخ ما نشان دهند. اگر از بنده بپرسید وظیفه ی نثر چیست ؟ عرض می کنم به گمانم دو چیز است  یکی دلالت معنی است  و دیگری ایجاد  تاثیر. به این معنی نثر  یاری به وظیفه ی طبیعی خود عمل کرده است.دقت و روشنی معانی کلمات و عمق  حساب شده ی آنها  و اهمیت مضمون نوشته ها  اموری بودند که مد نظر نویسنده قرار داشته اند. زبان روایت ها " فاخر" نیست و برای بیان مقصود به همان زبانی متوسل شده است که آدم ها ی طبیعی  یعنی همه ی ما –ظاهرا- با آن حرف می زنیم و با هم ارتباط برقرار می کنیم  بی آن که به نچسبی زبان لودگی  دچار شود. کلمات این داستان ها هیچ یک از معنی خالی نیستند  بلکه پر تحرک و فعالند. به عبارت دیگر می توان گفت  یاری پرده ای از تاریخ معاصر ما را کنار می زند  و خواننده را با خود به شرکت در یک واقعه ی مهم می برد. " قبل از واقعه" اثر نویسنده ی معاصر سیما یاری  کتابی است جذاب و خواندنی.  ن. د.      23/7/1386