سیما یاری

---
  
وقتی که پر شد
از هم شکافت پوسته ی سخت تنگ را
و از هوای تیره ی سنگین عبور کرد
در آفتاب تند
به غلغل عصاره ی جوشان
در رشته های تازه ی رگ ها نگاه کرد .
 
تن را به روشنی نور واگذاشت
در آب غوطه خورد
آمیخت با خاک
و باد را انباشت
از گرد گرده های توانا .
 
دانه
از هم شکافت
          پوسته ی سخت تنگ را
                             وقتی که پر شد ...
 
---
  
خورشید آمد چشم روشن شد
ماهی شنا کرد
در چشمه ی زلال
و سنگ ریزه ها
با جست و خیز او
از آب تر شدند .
سبزه بلند شد
اندام خود را شست
با قطره های ناب  .
 
سیارّه چرخید
دیوار ظلمت نور را از چشم ها دزدید
تاریک شد تاریک .
در عمق تاریکی
بر روی پلک ها
تصویر ماهی بود :
یک ماهی کوچک که سر می خورد
                             در چشمه ی روشن
و سنگ ها و سبزه ها را خیس می کرد
با جست و خیز شیطنت بارش
                             در آب های نرم ...
 
---
  
سرد است ، سرد
و خشت های خام
          سرمای فصل را
                   مانع نمی شوند .
 
قلاب می گردد
          و رشته ی نخ را
                   از تنگنا رد می کند ، سرسخت .
 
بر شال نیمه بافته
                        باز
                             ردیفی
                                      افزوده می شود .
 
سرد است ، سرد .
          و دودکش های تهی
                             تکرار می کنند
                                      فریاد توفان را .
 
قلاب می بافد ...
 
---
  
انگشت های نور
موج بلند گیسوان سبز را آراست
و راه ها را بست
بر امتداد بادهای سرد .
 
سبزه بلند شد
و دست های تنازک خود را دراز کرد :
خورشید صبح را
          در بر گرفت گرم .
 
شبنم بخار شد ...
 
---
  
در بین ماسه هاست
در بین ماسه ها که بر آن ها گذشته است
جریان آب شور
          جریان باد ها
                   و موج های نور .
 
لنگر ، کناره و قایق
رنگ تنفس تن او را گرفته اند
                             رنگ دهانش را
با آن لبان بسته ی خندان که غوّاص
                             مشتاق می مکد
                             در خواب های خستگی هایش .
 
در بین ماسه هاست
در بین ماسه هاست
                             صدف
                                      - پُر -
                                      آبستن از دریا ...
 
---
  
بازوی آب افتاد
در پرّه های سخت
و چرخ ها گردید .
 
گندم میان دو سنگ
ساییده شد ،
          له شد .
 
در کوچه بوی نان
پیچید داغ داغ ...
 
---
  
ایوان
گسترده بود باز
          در پای ناودان
سنگینی باران
          از سقف می گذشت
                   و پخش می شد بر تن آن .
 
گل ته نشین شد
و در پس جریان رسوبی سخت بر جا ماند .
 
از دورها پیداست
براقی یک سقف پاکیزه
براقی یک ناودان پاک
بالای ایوان
ایوان گلناک ...
 
---
  
جریان آب را
در خود پذیرفت
و دانه های تشنه را
در سینه جای داد :
          نوشاندشان ، نوشاند .
 
رقصید آفتاب
در کاکل ذرّت
بوی تن مرطوب خاک رفت
تا دور دست دشت
همراه بادها ...
 
---
  
وقتی که بردندش
او چشم بند نخواست
مثل همان وقت
که دشنه را
در دست ها
و آستین خود نمی خواست.
 
وقتی که بردندش
لبخند می زد
لبخند می زد
مثل مسیح ، آه !
                        به
                             کودک بیمار ...
 
---
  
ناخواسته
بین دو حد رویید
از بطن دانه ای که روزی
                             یا شبی
جریان باد ولنگار
پرتاب کرده بود
آنجا
و خود گذشته بود .
 
ناخواسته
رویید
لای زمین سخت
- با سنگ فرشهای زمخت قدیمی اش -
و هیکل دیوار سیمانی که می انداخت
انبوه وزنش را به روی خاک .
 
رویید ،
بالا رفت ،
بر شانه ی زمین ،
بر شانه ی دیوار ،
               نیلوفر وحشی ،
                           کبود و سبز ...
 
---
  
می سوزد از درون
و موج های نور
از آه های او
فواره می کنند .
 
می تابد از درون
و ماه مجذوب
انبان خالی را
روی مدار مهر
بر دوش می کشد ؛
پر می کند آن را
از دانه های نور
و گنج روشن را می افشاند
                            بر خاک تاریک .
 
آن سوی ابرها
در گوشه ی افق
می جوشد از درون
               خورشید ، خورشید ...
 
---
  
آتش بلند شد
خفاش ورپرید
پروانه بال زد
و رهگذر
          پل را
                   از دور دست دید .
 
با باد صبحدم
          بر جای پا ،
                   بر پل ،
                             بارید خاکستر .
 
بر راه نمناک
          می رفت
                   رهگذار ...
 
---
  
زخمی بر این ، زخمی بر آن .
 
سلولهای زخمی عریان
با هم می آمیزند
و جوش می خورند .
 
جریان شکوفا می شود
از ریشه های این
          تانطفه های آن .
 
پروانه می نوشد
شهد رسیده را .
پالیز بان
از شاخه می چیند
انجیر های نرم شیرین را .
 
در هم تنیده اند
سلولهای زخمی عریان
در هم تنیده اند هماهنگ ...
 
---
  
باران
          یکریز
                   می بارید .
 
نور چراغ ها
از پرده های سربی بارش نمی گذشت .
پس کوچه های شهر
خاموش و سرد بود .
بر سنگ فرش های خیابان گِلاب بود .
و پشت هم حباب
          از باد می ترکید
و با صدای گنگ
          در آب می ریخت
                   در آب گم می شد .
 
تصویر هیچ چیز
بر روی هیچ چیز
ثابت نمی ماند
و پُل نمی کشید
پروازهای هیچ کبوتر
پروازهای هیچ پرنده
از هیچ بام خانه ای
تا بام هیچ خانه ی دیگر .
 
خاکستر سردی
پیوسته می پوشاند
اشیای روشن را .
 
در صفحه ای از یک کتاب باز
خورشید می تابید
زرد و درخشان
بر بال های یک پرنده
در آسمان آبی پرواز .
 
باران
          یکریز
                   می بارید ...
 
---
  
سنگین تکان می خورد
و پلک ها را باز می کرد
                             تا نیمه
                                      با سختی
سر، کوه سربی بود
          که شاخه ی باریک گردن
                             بی پشتی بالش
                                      از وزنش عاجز بود .
 
می سوخت حلقش
          انگار دستی سوزنی را
                   در بافتهای او فرو می برد
                                      و می خراشیدش
                                                بی نظم اما سخت
                                                                       پیگیر .
 
سنگین تکان می خورد
          می خواست تف کند
                   آن تلخ خام را که نوشیده بود شب
                                                پر دُرد و ناصاف
                                                          می خواست تف کند ...
 
---
  
بر تاب ایستاد
و پنجه افکند
در ریسمان زبر
و اعتدال تاب ساکن را به هم ریخت .
 
بی ثقل پیچید
گاهی به سمت چپ
گاهی به سمت راست .
 
بر تاب ایستاد
و رشته های بسته را همراه خود برد
تا اعتدال واکنش ها و کنش ها
در سیر تازه
و رفت بالا
بالای بالاتر
تا شاخه های نرم
تا شاخه ی تردی که نور صاف خورشید
بر صفحه ی سبزینه هایش گرم می رقصید
بالای بالاتر ...
 
---
  
ساحل خطوط پیکرش را شکل می داد
با کلبه ی صیاد ها
                   با تورها
                          با ماسه ها و گوش ماهی ها
                                                               که
                                                                    رنگ و بوی رفته ی خود را
                                                                              دوباره باز می جستند .
 
دریا پس از توفان میان موج هایش نور می انباشت
و بادبان ها را صدا می کرد
دست سفید صبح می شست
                             لک های شب را
                                         از چهره ی هر چیز .
 
آواز آب و باد
تا دورها می رفت .
 
صیاد برخاست
ساحل خطوط پیکرش را شکل می داد ...
 
---
  
می ریزد آبشار
می ریزد آبشار
در هاله های رنگ .
 
دیری ست رفته است مسافر
و جای خالی اش
پُر مانده با غبار
و ذرّه های خاک .
 
شمعی کنار پنجره ی باز روشن است
در کنج آسمان
دنباله دار شیری پُر نوری ست
که نقش می زند
تصویر روشن خود را
در تیرگی چشم .
 
دیری ست رفته است مسافر .
 
در هاله های رنگ
می ریزد آبشار ...
 
---
  
از عمق می آید
از زیر آن عمیق ترین لایه های خاک
از زیر لایه های فشرده
                   و منقبض
آن لایه های سخت که انگار هیچ چیز
                                      یا هیچ نیرویی
قادر به خرد کردن شان نیست .
 
از تنگنای عمق می آید
                   در کش مکش
                             ذرّات سنگین را جدا می سازد از خود
                                                            و دُرد ها را می گذارد
                                                                             راه می جوید .
 
از روزن صخره
          بر سنگ می ریزد
                   صاف و سبک
                             چشمه میان کوه ...
 
---
  
او می رسد
با باله های نازک خسته
و فلس های سخت گِلناک .
اومی رسد ،
انباشته از نطفه های خرد
در بطن بطن خود .
او می رسد ،
با قطره های خون
که پخش می شوند
پشت سرش در آب ،
مانند زنجیر
          زنجیر های سرخ
آویخته از لاله های گوش .
 
آرامش آبی دریا را می آشوبد
آلایش خاک
آلایش خون .
 
از راه می رسد
          راهی خلاف سیر مأنوس
                             راهی دراز و دور ...
 
---
  
یک تکه نان
          در کاسه افتاد
                   در کاسه ی شیر
گرمای شیر داغ
          شیرینی شکر
                   در نان نفوذ کرد
                             و بوی آمیزش
                                      در خانه پیچید .
 
گریه تمام شد .
گریه تمام شد .
نوزاد شیر مست
          در خواب خندید .
 
یک تکه نان ،
          یک کاسه ی شیر ،
                   گرمای آغوش ،
                             یک خواب ،
                                      یک لبخند ...
 
---
  
گهواره می جنبد
گهواره می جنبد
با رفت ها
          برگشت ها
با لمس دست ، دست
با جذب نیرو
جذب حرکت
               باز .
گهواره
می جنبد ...
 
---
  
سد را شکست :
                   ریخت
                             رها شد .
 
در خاک غلتید
          آن خاک را
                   غلتاند در خود .
 
رویید شاخه های گذر
                   بر زمین سخت
و نقشه های راه به جا ماند
                             پشت سر ...
 
---
  
با آفتاب آمد
               آمد
                  و پرده را
                           از شیشه پس زد .
 
آمد نگاه کرد
          در پیله ی کوچک
از او شکفت رنگ
          بر بال های خرد نهفته
                   از او شکفت جنبش پرواز ،
                             از او شکفت غنچه ی بسته .
 
به آفتاب آمد
          و گرم شد از او تنور سرد
                   و سنگ آمد در کف میزان
                             پیه سوز در پستوی خانه ماند .
 
خوابیده برخاست
              وقتی که آمد صبح
                               با آفتابِ صاف ...
 
 
 
 

صفحه های مجموعه آفتاب مهتاب  ...

   1    2    3    4    5    6    7    8    9    10 

کتاب دوم :  در سایه ی آفتاب

پرده بگردان و بزن ساز نو
هین که رسید از فلک آواز نو                        مولوی

 

صفحه ششم